Werking & techniek

Eéncilinder expansiemachine

De machine is een horizontale, dubbelwerkende ééncilinder expansiemachine met een injectie- condensor die werkt met verzadigde stoom van vier atmosfeer. De stoom wordt geleverd door de Tweevuurs-Lancashire ketel die 26 m3 water bevat en gestookt wordt met vlamkolen of hout.

De stoom wordt door de inlaatkleppen toegelaten in de cilinder, waarin een zuiger heen en weer beweegt. Na het afstaan van energie wordt de stoom via de uitlaatkleppen afgevoerd naar de injectiecondensor. In deze condensor wordt de stoom gecondenseerd tot water door inspuiting met buitenwater. Het vacuüm dat hierdoor ontstaat wordt onderhouden door de grote luchtpomp die aangedreven wordt door een excentriek met een slag van 0,7 meter op de krukas.

Het water en dampmengsel wordt in de warmwaterbak gepompt, waarbij de damp ontwijkt. Dit water wordt weer gebruikt om de ketel bij te vullen via de voedingspompen. De heen-en-weer- gaande beweging van de zuiger wordt door middel van de zuigerstang én de bijzonder lange drijfstang met houten lijf én de krukas omgezet in een draaiende beweging.

Constructie van 16 ton

Het immense vliegwiel zorgt voor een soepele gang van de machine. Dit vliegwiel is van een bij- zondere constructie en weegt 16 ton! De diameter is 7,5 meter. De velg bestaat uit negen gietijzeren stukken die door middel van negen spaken zijn verbonden met het gietijzeren sterwiel op de krukas. Niet gelast, maar geklonken en gespied.

Tandwielen brengen de beweging van de krukas, met een vertraging van twee op één, over op de as van de schepraderen die met ongeveer vijf omwentelingen per minuut draaien. Die schepraderen hebben een diameter van zes meter en hadden destijds een opbrengst van 390 m3 per minuut bij een opvoerhoogte van 0,6 meter. Eén scheprad kan worden afgekoppeld.

Techniek van het Stoomgemaal

Fabrikaat Maatschappij

‘de Atlas’ te Amsterdam – 1856

Type

1-cilinder horizontale stoommachine

Cilinderdiameter

740 mm

Slag

2440 mm

Stoomdruk

4 atmosfeer (injectie-condensatie)

Vermogen

93 pk bij 10 omwentelingen per minuut

Drijfstang

Vervaardigd van essenhout, met stalen bekleding

Vliegwiel

Gietijzeren velg van ronde doorsnede met een diameter van 300 mm
Buitendiameter: 7500 mm
Gewicht: 16 ton

Stoomverdeling

De in- en uitlaatkleppen worden geopend door gewichten en gesloten door middel van een ingenieus mechanisme waarbij onder anderen met leer beklede hefboomstelsels worden toegepast.

Schepraderen

De machine drijft twee schepraderen met houten schoepen aan.
Diameter: 6000 mm
Breedte: 2 x 2150 mm
Toerental: 5 omwentelingen/minuut
Opbrengst bij lage opvoerhoogte: 390 m3 per minuut
Bij een hoge opvoerhoogte kan één van de schepraderen worden uitgeschakeld.

Bezoekerscentrum
- Bezoekerscentrum huren
- Aanvraag rondleiding
Het Stoomgemaal
Ondersteun ons
- Vrijwilligers
Organisatie
- Bestuur en verslaglegging

Bezoekerscentrum
- Bezoekerscentrum huren
- Aanvraag rondleiding
Het Stoomgemaal
Ondersteun ons
- Vrijwilligers
Organisatie
- Bestuur en verslaglegging